Karşılıksız Çek ve Konkordato Süreci
Son yıllarda talep edilme sayısı hızla artan konkordato, vadesi geldiği halde borçlarını ödeyemeyen veya vadesinde ödeyemeyeceği anlaşılan iflasa tabi borçlunun alacaklılarına borçlarının vadesinin ertelenmesi, borç miktarının bir kısmından feragat edilmesi yönünde teklif yapması ve bu şartların kanunda belirtilen sayıdaki alacaklının oy çokluğuyla kabul etmesi halinde mahkemece tarafların anlaştığı hususların tasdik edilmesi şeklinde gerçekleşen bir tasfiye şeklidir.
Bu şekilde konkordato sürecine başvurmuş borçluların düzenledikleri ancak karşılıksız çıkan çeklerle sıklıkla karşılaşılması sebebiyle borçlu hakkında çekin karşılıksız çıkmasına sebebiyet verme suçundan ceza verilip verilemeyeceği hususunda mahkemelerce farklı yönde kararlar verilmiş ve bu uyuşmazlık Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 2019/23974 Esas, 2019/9339 Karar, 10.06.2019 tarihli kararıyla giderilmiştir.
Verilen kararda;
- Konkordato sürecinin başlangıcından önce borçlu tarafından düzenlenerek alacaklıya teslim edilen,
- bankaya ibrazının konkordato sürecinin başlamasından sonra (borçlunun konkordato talebinden veya geçici mühlet kararından sonra) yapıldığı ve karşılıksız çıktığı anlaşılan çek sebebiyle Çek Kanunu 5. maddesi uyarınca çekin karşılıksız çıkmasına sebebiyet verme suçu sebebiyle ceza davası açılabileceği belirtilmiştir.
Böyle bir davanın açılması halinde ise hukuk mahkemelerinde devam eden Konkordato (tasdiki) yargılaması sürecinin bekletici sorun yapılarak konkordatonun tasdik edilip edilmeyeceğine ilişkin mahkeme kararının beklenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Devam eden Konkordato tasdiki yargılaması sonunda;
Konkordato talebinin kabulüne karar verilerek konkordatonun tasdik edilmesi halinde; borçlu hakkında belirtilen suçtan dolayı ceza verilmeyeceği ifade edilmiştir.
Konkordato talebinin reddedilmesi halinde ise; konkordato yargılaması sırasında çek hesabının yönetimi, çek hesabı üzerinde tasarruf etme gibi yetkilerin kimde olduğuna bakılması gerektiği ve cezai sorumluluğun buna göre belirleneceğine karar verilmiştir.
Bahsedilen yetkilerin konkordato yargılaması sürecinde mahkemece görevlendirilen konkordato komiseri tarafından kullanılmasına karar verilmişse borçluların cezai sorumluluklarının olmayacağına karar verilmiş, ancak konkordato yargılaması sürecinde mahkeme tarafından çek hesabının yönetimi, çek hesabı üzerinde tasarruf etme gibi yetkilerin borçludan alınıp komisere verilmesi yönünde açıkça bir karar verilmemişse bu yetkiler borçlu tarafından kullanılabilir olduğundan borçlunun cezai sorumluluğunun devam edeceğine karar verilmiştir.